Bilişim sektörünün geleceği ile ilgili öngörülerini paylaşmak isteyen bir grup mühendis tarafından kurulan Bilişim Defteri(http://www.bilisimdefteri.com) projesini başlattık, artık bilişim ile ilgili yazılarımı bu sitede de bulabileceksiniz. Ayrıca Bilişim Defteri’nin diğer kurucuları da deneyimlerini ve öngörülerini paylaşıyor olacak.
Vatana, millete hayırlı olsun!
Qt ile ilgili temel bilgi almak için Qt Nedir yazımı okuyabilirsiniz.
Windows üzerinde geliştirme yaparken Qt kullanmak isterseniz bir çok IDE seçeneğimiz mevcut. Qt creator, eclipse kullanabileceğiniz gibi Visual Studio da kullanabiliriz. Yalnız windows için yükleyeceğiniz Qt kurulumu 32 bit ile derlendiği için 64 bit uygulama geliştirmek için Qt’un kaynak kodunu indirip 64 bit bir derleyici ile derlememiz gerekir.
Qt için kullanabileceğimiz iki adet derleyici vardır, wingw vs visual studio C++ derleyicileri. Wingw derleyicisi kullanarak derlenen Qt Visual Studio tarafından kullanılamaz bu nedenle Qt’un kaynak kodunu Visual Studio’nun C++ derleyicisi ile derlememiz gerekir. Qt ile 64 bit bir uygulama için gerekenler:
tüm bunları edindikten sonra eğer kurulu değil ise öncelikle VS 2008’i kurmamız gerekli. Daha sonra Qt kaynak kodunu indirerek bir klasöre açılması gerekiyor. Klasör uzunlukları önemli olup, hatalara sebep verebiliyor, bu nedenle arşivi C:\w64\qt gibi bir klasöre açmanızda fayda var.
Ara bir adımımız ise derleme sırasında hataya sebebiyet olacak iki adet dosyayı silmek. Bu dosyalar Qt’u açtığımız klasördeki “\src\3rdparty\webkit\WebCore\tmp\moc\debug_shared\ mocinclude.tmp” ve “\src\3rdparty\webkit\WebCore\tmp\moc\release_share d\mocinclude.tmp” dosyaları.
Sonraki adımımız ise PATH ve Sistem değişkenlerini girmek. Bu değişkenleri girmek için Bilgisayarım->Özellikler->Gelişmiş Özellikler->Ortam değişkenleri’ni açıp burada sistem değişkenleri altında QTPATH adında bir değişken yaratıp bu değişkenin değerini “C:\w64\qt” yapmalıyız. Bunun dışında bir de “QMAKESPEC” adında bir sistem değişkeni yaratıp buna da “win32-msvc2008” değerini atamalıyız. PATH değişkenine de “%QTDIR%\bin\” değerini ekledikten sonra derlemeye başlayabiliriz.
Visual Studio 2008’in komut satırını 64 bit mod’da (ya da 64 bit araçları yüklenmiş ortamında) bir kaç komut çalıştırmamız gerekecek. çalıştıracağımız komutlar sırası ile
configure -debug-and-release -no-qt3support -platform win32-msvc2008
Qt’nin kaynak kodu az değil, işlemcinizin hızına göre bir süre sonra make komutu çalıştırılmalı
nmake
Bu işlem benim i5 işlemcili makinamda 1 saate yakın sürdü haberiniz olsun. Bu işlem başarı ile sonuçlanınca kurulumu tamamlamak için şu komut çalıştırılmalı:
nmake install
Qt’nin 64 bit sürümü böylece hazırlanmış oldu. 64 bit Qt ile uygulama geliştirmek için artık tek yapılması gereken Visual studio addin’i yüklemek ve sonrasında Qt platformu olarak addin aracılığı ile yeni derlediğimiz Qt’yi kullanmak.
Mutlu Kodlamalar 🙂
Qt multi-platform bir C++ GUI platformudur. C++ yazılım geliştirmede karşılaşılan genel başarılı bir GUI kütüphanesinin olmaması nedeni ile 1991 yılında yazılımına başlanmıştır. Qt platformunu geliştiren Eirik Chambe-Eng ve Haavard Nord 1994 yılında Trolltech firmasını kurarak platformun geliştirmesine devam ettiler. KDE masaüstü uygulaması ve bir çok açık kaynak kodlu ve ticari amaçlı yazılımın Qt ile geliştirilmesi Nokia’nın da ilgisine çekmiş ve 2008 yılında Trolltech’i 104 Milyon Euro karşılığında satın almıştır. Nokia Qt platformunu cep telefonları için zengin görselliğe sahip uygulamalar geliştirilmesi amacı ile Nokia yazılım geliştirici topluluğuna tanıtmaktadır.
Günümüzde Qt C++ geliştirilen herhangi bir uygulamada kullanılabileceği gibi, cep telefonu ve gömülü sistemlerde kullanılmaktadır. Qt masa üstü ve sunucu ortamlarında Unix, Linux, Mac OS ve Windows işletim sistemlerini desteklemektedir. Nokia, Symbian 3 platformu ile beraber qt 4.6’yı telefonlara fabrika ayarlarında yüklenmektedir.
Qt’nin 3 farklı lisanslama modeli vardır. İlk model ticari amaçlı kullanım lisansıdır ve bu lisans ücretlidir, qt ilk çıktığında bu lisans ile kullanılabilmektedi. İkinci model ise GPL lisansıdır, GPL lisansına göre geliştirilen yazılımlar ticari olamayacağı için bir de üçüncü bir model olan LGPL lisansı da qt tarafından desteklenmetedir. Böylece qt aracılığı ile ücretsiz olarak ticari amaçlı yazılım üretilebilmektedir.
Qt C++ ile geliştirme yapmak için Qt SDK ile gelen Qt Creator kullanılabileceği gibi, Eclipse, Visual Studio yada MacOs üzerinde XCode kullanılabilir. Visual Studio ile 64 bit Qt uygulaması geliştirmek için Visual Studio ile 64 bit Qt Derlenmesi yazımı okuyabilirsiniz.
